|
Mơ
tròn
Mơ
tròn, Thúi dịt, Cây lá mơ - Paederia foetida L., thuộc họ Cà
phê - Rubiaceae.
Mô
tả: Dây leo bằng thân quấn.
Lá mỏng, mọc đối, hình bầu dục hay thon, nhọn ở chóp, tròn
ở gốc, không lông, cuống mảnh; lá kèm 2-3mm. Hoa màu tím nhạt,
không cuống, mọc thành thùy dài đến 35cm ở nách lá hay ở
ngọn. Quả gần hình tròn, hơi dẹt, có vỏ quả mỏng màu vàng, 2
nhân dẹp, có cánh rộng màu nâu đen. Toàn dây khi vò ra có mùi
rất thối.
Bộ
phận dùng: Lá - Folium Paederiae Foetidae.
Nơi
sống và thu hái: Cây của phân
vùng Ấn Độ - Malaixia, mọc hoang ở lùm bụi, hàng rào. Cũng thường
được trồng lấy lá để làm gia vị và làm thuốc. Lá có thể
thu hái quanh năm, thường dùng tươi hay phơi khô.
Thành
phần hóa học: Cây chứa một
tinh dầu rất hăng mùi của bisulfur carbon và alcaloid và paederin. Mùi
thối là do methyl mercaptan.
Tính
vị, tác dụng: Mơ tròn có vị nhạt, đắng, hơi mặn, mùi hôi, tính mát;
có tác dụng thanh nhiệt giải độc.
Công
dụng: Thường dùng trị lỵ
trực tràng, chữa sôi bụng, ăn không tiêu, viêm dạ dày, viêm
ruột. Còn dùng trị ho gió, ho khan, mệt ít ngủ, thiếu sữa và dùng
bó gãy xương.
Ðể
chữa bệnh lỵ, người ta dùng lá tươi thái nhỏ, trộn với lòng
đỏ trứng gà (có khi cả với lòng trắng), bọc lá Chuối đem
hấp, nướng hoặc rán khô (không dùng mỡ) ăn làm hai lần trong ngày,
liên tiếp 2-3 ngày, mỗi ngày dùng 20-30g để chữa lỵ trực trùng.
Có thể dùng lá khô sắc uống chữa các bệnh khác (ăn không tiêu,
viêm dạ dày, viêm ruột, ho).
Kinh
nghiệm dân gian dùng lá Mơ nhồi với bột gạo nếp, cho ít nước
xào nóng, đắp lên hai vú sau một giờ để có sữa cho con bú.
Bột dây Mơ cho thêm phèn chua (1/10) hoà với mật ong cho sền sệt,
bôi miệng đen trẻ em.
|
|