Mã
đề Á Mã
đề Á, Xa tiền - Plantago asiatica L, thuộc họ Mã đề - Plantaginaceae.
Mô
tả: Cây
thảo lâu năm cao 20-60cm có rễ to. Lá chụm ở mặt đất, phiến
xoan dài 11-12cm, rộng 4-9cm, hai đầu tù, mép nguyên, nhăn, gân chính
5, mỏng không lông; cuống dẹp, dài đến bằng phiến. Bông đứng
cao 20-45cm. Hoa nhỏ màu trắng không lông, lá dài bầu dục cao
1,8-2mm; tràng có ống mang 5 thuỳ xoan; nhị 4. Quả hộp xoan, cao to
3,5 x 2mm, hạt 4-6 to, dài đến 1,8mm, đen. Hoa
tháng 5-9, quả tháng 6-10.
Bộ
phận dùng:
Phần cây trên mặt đất - Herba Plantaginis, thường gọi là
Xa tiền thảo. Hạt - Semen Plantaginis, thường gọi là Xa
tiền tử. Nơi
sống và thu hái:
Cây mọc ở trảng vùng núi cao ở Ðà Lạt, tỉnh Lâm Ðồng. Còn
phân bố ở Trung Quốc. Thu
hái khi cây đã có quả chín, phơi khô và đập quả lấy hạt,
rồi phơi khô tiếp để cất dành. Thành
phần hoá học:
Trong quả, hạt có nhiều chất nhầy, glucosid aucubin, acid
plantenolic, cholin, adenin và nhựa. Trong lá có chất nhầy chất đắng
caroten, vitamin C, vitamin K và acid citric. Trong cây có glucosid aucubin. Tính
vị, tác dụng:
Vị ngọt, tính hơi hàn; có tác dụng thanh nhiệt lợi niệu, thẩm
thấp thông lâm, minh mục, khư đàm. |
||