|
Thôi
chanh lá tiêu huyền
Thôi
chanh lá tiêu huyền, Qua mộc, Bát giác phong - Alangium platanifolium
Harms, thuộc họ Thôi chanh - Alangiaeae.
Mô tả: Cây nhỡ, cành non có lông mềm ngắn. Lá
hình chân vịt, dài 7-17cm, rộng 6-14cm, thường phân 3-5 thùy, gốc
lá hình tim. Khi non cả hai mặt lá đều có lông, sau chỉ còn lông
trên gân chính ở mặt dưới, gân gốc 3-5. Hoa mọc ở nách lá, thành
xim, 1-7 hoa màu trắng hoặc trắng ngà, với 6-7 lá đài, 6-7 cánh
hoa dài 2,5 - 3,5cm; chỉ nhị dẹt có lông, bao phấn màu vàng. Quả
hình trứng, có đài tồn tại.
Ra
hoa tháng 6-7.
Bộ phận dùng: Lá, hoa, rễ - Folium,
Flos et Radix Alangii Platanifolii.
Nơi sống và thu hái: Loài phân bố ở
Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản. Ở nước ta, chỉ gặp ở vùng
núi của các tỉnh phía bắc. Thu hái quanh năm; lá và hoa thu hái vào
mùa hạ.
Tính vị, tác dụng: Vị cay, tính hơi ấm, có
độc, có tác dụng khư phong trừ thấp, thư cân hoạt lạc, tán
ứ chỉ thống.
Công dụng, chỉ định và phối hợp:
Vỏ có nhiều sợi, có thể làm sợi nhân tạo. Vỏ rễ dùng làm
thuốc trị phong thấp đau nhức xương và làm thuốc trong nông
nghiệp (Nông dược).
Ở
Vân Nam (Trung Quốc), lá, hoa, rễ dùng làm thuốc trị đòn ngã
tổn thương, tứ chi tê bại, bán thân bất toại, rắn độc cắn.
Đơn thuốc:
1.
Đòn ngã tổn thương, tứ chi tê bại: Rễ Thôi chanh lá tiêu
huyền 15-30g, rượu vàng, và nước mỗi thứ một nửa, sắc nước
uống.
2.
Rắn độc cắn: Lá Thôi chanh lá tiêu huyền tươi giã nát, vắt nước
uống và lấy bã đắp.
|
|