|
Mảnh
cộng
Mảnh
công, cây bìm bịp, cây xương khỉ - Clinacanthus nutans (Burn f)
Linlau, thuộc họ Ô rô - Acanthaceae.
Mô
tả: Cây
nhỏ, mọc trườn. Lá nguyên, có cuống ngắn, phiến hình mác hay
thuôn, mặt hơi nhẵn, mép hơi giún, màu xanh thẫm. Bông rủ xuống
ở ngọn. Lá bắc hẹp. Hoa đỏ hay hồng cao 3-5cm. Tràng hoa có hai
môi, môi dưới có 3 răng. Quả nang dài 1,5cm, chứa 4 hạt.
Mùa
hoa: xuân- hạ.
Bộ
phận dùng:
Phần cây trên mặt đất - Herba Clinacanthi.
Nơi
sống và thu hái:
Loài cây của các nước á châu nhiệt đới (các nước Ðông Dương
từ Thái Lan đến Malaixia) nam Trung Quốc. Mọc hoang ở hàng rào,
bờ bụi nhiều nơi và cũng thường được trồng. Có thể thu hái
cây lá quanh năm, dùng tươi hay phơi khô dùng dần.
Tính
vị, tác dụng:
Lá khô có mùi thơm. Cây có tác dụng điều kinh, tiêu thũng khu
ứ, giảm đau và liều xương.
Công
dụng, chỉ định và phối hợp:
Lá non có thể dùng nấu canh ăn. Lá khô thường dùng để ướp bánh
(bánh mảnh cộng). Lá tươi giã đắp chữa đau sưng mắt và đem xào
nóng lên dùng bó trặc gân, sưng khớp, gẫy xương. Thường dùng
phối hợp với Mò hoa trắng giã ra lọc lấy nước uống chữa
bệnh lưỡi trắng của trẻ em. Nhân dân dùng cành lá đắp vết
thương trâu bò húc.
Ở
Hải Nam (Trung Quốc) người ta dùng cây lá làm thuốc trị dao chém
thương tích và chữa thiếu máu, hoàng đản, phong thấp. Thường dùng
cành lá khô sắc uống. Dùng ngoài, lấy lá tươi giã đắp.
Ở
Thái Lan, lá tươi được dùng trị bỏng, sâu bọ đốt, eczema và
mụn rọp.
|
|