|
Mắc
coọc
Mắc
coọc, Lê rừng - Pyrus pashia Buch - Ham ex D. Don, thuộc họ Hoa
hồng - Rosaceae.
Mô
tả: Cây
nhỡ cao tới 12m đầu cành non có gai. Lá hình bầu dục mũi mác,
đầu nhọn, mép có răng tù, dài 4-7cm, rộng 2-5cm; lúc còn non lá có
lông ở mặt dưới, sau nhẵn; cuống lá có rãnh ở mặt trên, lá
kèm hình chỉ, sớm rụng. Hoa họp thành chuỳ ở nách hay ở
ngọn, phủ nhiều lông óng ánh; cánh hoa màu trắng, lá bắc màu nâu.
Quả mọng hình cầu, có mụn nhỏ, màu xám hoặc trắng nhạt, có
3-5 ô, mỗi ô chứa một noãn.
Hoa
tháng 2-4, quả tháng 11-12.
Bộ
phận dùng:
Quả và vỏ rễ - Fructus et Cortex Radicis Pyri
Pashiae.
Nơi
sống và thu hái:
Loài phân bố ở Ấn
Ðộ, Mianma, Nam Trung Quốc và Việt Nam. Ở nước ta cây mọc
ở Lai Châu, Cao Bằng, Lạng Sơn, Hoà Bình... trong rừng thưa hay các
rú bụi ở độ cao giữa 1.000m-2000, thường ở trên đất nghèo, có
khi trên đất ngập. Lá rụng vào mùa đông.
Quả
tương tự như quả Lê nhưng thường nhỏ hơn.
Tính
vị, tác dụng:
Quả có vị chua, hơi ngọt và hơi chát, có tác dụng thanh nhiệt,
giải khát, sinh tân dịch, mát phổi. Vỏ rễ có vị chua chát, tính
hàn, có tác dụng giải độc, trừ ngứa.
Công
dụng, chỉ định và phối hợp:
Quả: quả chín ăn được, còn dùng chữa ho, long đờm. Ðể chữa
uất trong, buồn bực ở lồng ngực, giã nát ép lấy nước uống;
để chữa bệnh lỵ mới phát; dùng quả nướng ăn; Vỏ rễ chữa
lở sần da (lở chàm) cạo lấy lớp vỏ trắng giã nhỏ, hoà với
giấm, dùng vải gói lại mà tẩm xát vào chỗ đau, chỗ lở.
|
|