|
Qua
lâu bao lớn
Qua
lâu bao lớn - Trichosanthes bracteata (Lam.) Voigt., thuộc họ
Bầu bí - Cucurbitaceae.
Mô
tả: Thân khoẻ, phân nhánh, dài
tới 10m. Lá hình trái xoan rộng hay có dạng như mắt chim, đường
kính tới 10cm hay hơn, có lông trăng trắng và thô ráp ở trên,
hầu như nhẵn ở dưới, thuỳ 3-7, hình tam giác nhọn sắc, có răng,
có mũi nhọn cứng, với góc mở, không đạt tới nửa phiến, tua
cuốn thường chẻ 3. Cụm hoa đực dài 15cm, nở hoa ở 1/3 trên.
Quả tròn, hình trái xoan hay hình quả lê, to bằng quả táo tây, màu
đỏ khi còn tươi, màu sẫm khi khô. Hạt nhiều xoan thuôn, nhẵn,
hạt có dầu.
Bộ
phận dùng: Rễ, quả - Radix et Fructus Trichosanthis Bracteatae.
Nơi
sống và thu hái: Loài của
Ấn Ðộ, Trung Quốc, Thái Lan, Inđônêxia, Bắc Việt Nam. Ở nước
ta, cũng chỉ gặp ở một số nơi ở phía Bắc.
Thành
phần hóa học: Có một chất
đắng.
Tính
vị, tác dụng: Quả có vị chát đắng. Rễ và quả có tác dụng làm
giảm đau, tiêu viêm, làm ngừng suyễn.
Công
dụng, chỉ định và phối hợp:
Quả được dùng ở Vân Nam (Trung Quốc) trị suyễn khan, thiên đầu
thống viêm mũi. Còn ở Ấn Ðộ, người ta dùng nó làm thuốc hút
hay xông khói trị suyễn và làm thuốc tẩy xổ; dầu thu được
khi nấu quả Qua lâu bao lớn với dầu dừa hay dầu gừng dùng đắp
vào da đầu được xem như trị được chứng đau nửa đầu và
bệnh trĩ mũi.
Rễ
được dùng ở Trung Quốc để trị mụn nhọt sưng lở; còn ở
Ấn Ðộ, người ta dùng để trị bệnh về phổi cho vật nuôi; cũng
dùng làm thuốc trị mụn nhọt và nấu với dầu mù tạc để
trị đau đầu.
|
|