|
Nghể
hình sợi
Nghể
hình sợi - Polygonum filiforme
Thunb. (Antenoron filiforme (Thunb.)
Roberty et Vautier, Sunania filiformis
(Thunb.) Raf.), thuộc họ Rau răm - Polygonaceae.
Mô tả:
Cây thảo lưu niên cao 40-100cm, thân tròn không lông. Lá mọc so le,
phiến lá xoan bầu dục, dài 8-18cm, rộng 4-8cm, gân phụ 10-13 cặp,
mỏng, không lông ở mặt trên, có lông hung ở gân mặt dưới;
cuống 2-3cm, có lông hung; bẹ chìa 1,5-2cm, có lông hung. Cụm hoa bông
ở ngọn và ở nách lá, dài đến 40cm, hoa nhỏ, màu hồng, có lá
đài mỏng, bầu có hai vòi nhuỵ dài cong hình móc ở ngọn. Quả
bế hình thấu kính lồi, nâu, bóng, cao 3,5mm.
Hoa
quả tháng 10.
Bộ phận dùng:
Rễ hoặc toàn cây - Radix seu Herba Polygoni Filiformis, thường gọi là Liễu tử
thất hay Kim tuyến thảo.
Nơi sống và thu hái:
Loài của Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản và Việt Nam. Ở nước
ta, cây mọc ở Hà Giang, Lạng Sơn và Thừa Thiên- Huế, trên các bãi
ẩm ướt bên đường, dưới tán rừng sáng ẩm, khe núi men theo các
bờ suối. Thu hái rễ cây vào mùa thu, đào về rửa sạch, thái
nhỏ, phơi khô.
Tính vị, tác dụng:
Vị cay, chát, tính mát; có tác dụng tán ứ, chỉ huyết, giải độc,
lợi khí, chỉ thống.
Công dụng:
Cũng như Nghể hình sợi lông ngắn, rễ dùng trị: Đòn ngã tổn
thương, gẫy xương, đau lưng, đau dạ dày, đau bụng kinh, sản
hậu đau bụng, phổi nóng ho ra máu, lao hạch và kiết lỵ. Liều dùng:
15-30g rễ khô, sắc nước uống hay ngâm rượu uống. Dùng ngoài không
kể liều lượng.
Toàn
cây nấu nước rửa trị mẩn ngứa.
Đơn thuốc:
Ở Thiểm Tây, Trung Quốc:
1.
Đau lưng, đòn ngã tổn thương: Rễ Nghể sợi 30g, cùng rượu
nhạt, sắc uống.
2.
Đau bụng kinh, sản phụ ứ huyết sinh đau: Rễ Nghể sợi 30g, Rượu
ngọt 30g, sắc nước, gia thêm đường đỏ uống.
3.
Gẫy xương: Rễ Nghể sợi tươi tuỳ lượng, thái nhỏ, thêm rượu
ngọt, đường đỏ tuỳ lượng, giã chung cho nát, cột giữ xương
cho vững và đắp thuốc cố định bên ngoài.
|
|
