Vú bò sẻ

Vú bò sẻ, Vú lợn - Ficus simplicissima Lour., thuộc họ Dâu tằm - Moraceae.

Mô tả: Cây bụi cao 2-3m, thẳng đứng, thân hình trụ, ít phân nhánh. Lá hình bầu dục, thường chia 3-5 thùy mỏng, dài 8-25cm, rộng 8-18cm; nhẵn ở mặt trên, mặt dưới có lông ráp; gốc hình tim hay cụt; 5-7 gân gốc; cuống dài 3-4cm; lá kèm nhọn, 1,5-2cm, có lông ráp. Quả sung không cuống, to vào 1,5cm, vàng, ít lông, tổng bao 3 lá bắc cao 1,5mm.

Có hoa quả từ tháng 12 đến tháng 3.

Bộ phận dùng: Rễ - Radix Fici Simplicissimae; ở Trung Quốc thường có tên là Ngũ chi mao đào.

Nơi sống và thu hái: Loài của Trung Quốc, Lào, Campuchia và Việt Nam. Ở nước ta cây mọc dại ở các nơi đất hoang, trãi nắng vùng bình nguyên từ Lạng Sơn, Quảng Ninh, Bắc Thái, Hà Tây, Hà Nội, Ninh Bình, Hà Tĩnh đến Thừa Thiên-Huế. Thu hái rễ quanh năm, rửa sạch, thái nhỏ, phơi khô dùng.

Tính vị, tác dụng: Vị cay, ngọt, tính hơi ấm; có tác dụng kiện tỳ bổ phế, hành khí lợi thấp.

Công dụng, chỉ định và phối hợp: Dân gian thường dùng rễ chữa ho, phong thấp (Viện Dược liệu). Thường dùng thay thế vị thuốc Hoàng kỳ.

Ở Trung Quốc, rễ cây được dùng trị ho do phế lao, ra mồ hôi trộm, tay chân mệt mỏi vô lực, ăn ít bụng trướng, thủy thũng, phong thấp tê đau, viêm gan, bạch đới, sản hậu không có sữa. Liều dùng uống trong 20-40g, dạng thuốc sắc.