Sẻn lá to

Sẻn lá to, Hoàng mộc nhiều gai - Zanthoxylum rhetsoides Drake (Z. myriacanthum Wall. ex Hook. f.), thuộc họ Cam - Rutaceae.

Mô tả: Cây gỗ cao tới 10m, có rất nhiều gai đỏ, thẳng và hơi cong về phía trên. Lá kép lông chim chẵn, dài 30-40cm; lá chét 4-6 đôi, hình trái xoan - thuôn, dài 10cm, rộng 4cm, không cân đối, gần như tròn ở góc, có mũi dài ở đầu, hơi có răng ở mép. Hoa trắng, hơi thơm, xếp thành chuỳ ở ngọn; cánh hoa 4-5, nhị 4, vòi nhuỵ 4, dính nhau.

Bộ phận dùng: Rễ, lá - Radix et Folium Zanthoxyli Myriacanthi.

Nơi sống và thu hái: Loài của Trung Quốc (Vân Nam, Quảng Châu) và Việt Nam trong rừng vùng núi ở độ cao 500-2100m. Ở nước ta, cây mọc ở Bắc bộ (Sapa, Ba Vì, Phú Hộ) và cao nguyên Trung bộ (Bảo Lộc).

Tính vị, tác dụng: Vị cay, đắng, tính ấm; có tác dụng khư phong trừ thấp, tiêu thũng giảm đau, cầm máu.

Công dụng, chỉ định và phối hợp: Cây độc đối với cá và quả dùng làm gia vị. Rễ và lá được dùng trị sán khí, phong thấp tê đau, đòn ngã tổn thương, gãy xương, mụn nhọt, lở ngứa, ngoại thương xuất huyết, bỏng lửa.

Ở Quảng Tây (Trung Quốc) rễ còn được dùng trị rắn độc cắn.