Muỗm

Muỗm, Xoài hôi - Mangifera foetida Lour., thuộc họ Ðào lộn hột - Anacardiaceae.

Mô tả: Cây to, cao 15-20m. Lá đơn nguyên, mọc so le, thuôn dài về phía gốc. Mặt lá nhẵn bóng. Hoa trắng nhỏ mọc thành chùm kép ở ngọn cành; lá đài nhẵn, hình bầu dục, nhọn. Cánh hoa hình mũi mác hẹp, dài gấp 3 lần lá đài. Một nhị sinh sản dài bằng cánh hoa, còn 3-4 cái khác ngắn hơn một ít. Quả hạch hình thận bé hơn quả xoài, khi chín màu vàng, thịt mọng nước.

Hai thời vụ hoa chính: tháng 12-3 và 5-7. Quả tháng 3-6 và 10-11.

Bộ phận dùng: Vỏ - Cortex Mangiferae Foetida.

Nơi sống và thu hái: Loài của Ðông Nam Á châu: Mianma, Thái Lan, bán đảo Malaixia, Inđônêxia, Philippin và Việt Nam. Mọc hoang ở rừng và được trồng ở nhiều nơi để lấy quả và gỗ. Trồng bằng hạt vào mùa xuân. Thu hái vỏ cây quanh năm, thái ngắn, phơi khô.

Tính vị, tác dụng: Vị chát, se, làm săn da.

Công dụng: Quả ăn không ngon, có mùi vị nồng. Vỏ thường được dùng chữa đau răng, cũng được sử dụng làm thuốc cầm ỉa chảy.

Ðơn thuốc: Chữa đau răng: Mỗi ngày 10-20g nấu đặc hoặc ngâm rượu, ngậm nhổ nước, ngày 4-5 lần. Dùng riêng hoặc phối hợp với rễ cây Xuyên tiêu, có tác dụng mạnh hơn.