Bứa
nhà Bứa nhà
- Garcinia cochinchinensis (Lour.) Choisy, thuộc họ Măng cụt - Clusiaceae. Mô tả: Cây cao 10-15m,
vỏ ngoài màu đen, phía trong màu vàng. Cành non vuông, về sau tròn.
Lá thuôn nhọn ở gốc, dài 8-15cm, rộng 3-4,5cm. Hoa đực 1-5, mọc
thành chùm ở nách lá, màu vàng, có nhiều nhị; hoa lưỡng tính không
cuống, thường mọc đơn độc, nhị xếp thành 4 bó, mỗi bó 7-12
bao phấn; bầu 6-10 ô, thường là 8. Quả cao 5cm, đường kính 4cm,
hình trứng, vỏ quả nạc, có cơm hơi đỏ bao quanh hạt. Ra
hoa vào tháng 4-5. Bộ phận dùng: Vỏ, lá,
quả - Cortex, Folium et Fructus Garciniae. Nơi sống và thu hái: Cây
mọc chủ yếu ở rừng thưa, thông thường ở bình nguyên và trung
nguyên, từ Quảng Trị trở vào. Cũng thường được trồng. Thu hái
vỏ, lá quanh năm. Tính vị, tác dụng:
Vỏ chát làm săn da. Lá và quả giải nhiệt. Công dụng, chỉ định và phối hợp: Lá và vỏ quả thường dùng nấu canh chua. Quả chín ăn
giải khát; áo hạt có vị chua ngọt. Vỏ thường dùng trị dị
ứng, mẩn ngứa và bệnh ngoài da. Lá giã nát đắp trị sâu
quảng. Búp non nhai ăn chữa động thai. Đơn thuốc: - Dị ứng,
mẩn ngứa, dùng vỏ Bứa 20-30g, nước 500ml, sắc còn 150ml, chia 2-3
lần uống trong ngày. Ghi chú: Còn loài Bứa
rừng hay Bứa núi - Garcinia Oliveri Pierre, mọc khá phổ biến ở
miền Nam nước ta, có đọt non và lá cũng dùng nấu canh chua. Quả
có thịt và vỏ quả trong chua, dùng ăn được. |
||