|
Lai
Lai
- Aleurites moluccana (L) Willd, thuộc họ Thầu dầu - Euphorbiaceae.
Mô tả: Cây to cao tới
15m, các cành con có góc, có lông hình sao ngắn. Lá nhóm họp ở đỉnh
cành, hình bầu dục, nguyên hay chia làm 3-5 thuỳ, đầu lá nhọn,
mặt trên màu lục bóng, mặt dưới trăng trắng; ở gốc lá có
hai tuyến. Hoa đực và hoa cái cùng gốc, mọc thành chùm màu
trắng. Quả hạch, hình bầu dục ngang có 1-2 hạt hình trứng nhăn
nheo, vỏ hạt màu đen.
Ra
hoa tháng 4-7, quả tháng 9-11.
Bộ phận dùng: Hạt và
dầu - Semen et Oleum Aleuritis.
Nơi sống và thu hái: Loài
phân bố ở Ấn Ðộ, Nam Trung Quốc, Thái Lan, các nước Ðông Dương,
Malaixia, Philippin, Ôxtrâylia. Ở nước ta, cây mọc hoang và cũng
được trồng ở các tỉnh miền núi và trung du từ Lào Cai, Hà
Giang, Bắc Thái tới Thừa Thiên-Huế. Gieo trồng bằng hạt, sau 5-6
năm, cây ra hoa quả, mỗi cây có thể cho tới 2000kg quả mỗi năm.
Thành phần hoá học: Nhân
hạt chứa khoảng 51,67-62,25% dầu nửa khô hay không mau khô, thành
phần chủ yếu gồm các acid olestearic, linoleic, oleic,
palmitic,
stearic và glycerin. Vỏ quả chứa tinh dầu, khoảng 0,3%.
Công dụng, chỉ định và phối hợp: Người ta dùng hạt để ăn sau khi rang và lấy dầu ăn; còn
được dùng trong công nghiệp xà phòng, chế dầu nhờn, thắp sáng,
pha sơn, véc ni. Khô dầu có 50% protein, khử độc làm thức ăn chăn
nuôi.
ở
Ấn Ðộ và Philippin, dầu hạt cũng được dùng làm thuốc xổ
thay thế dầu Thầu dầu.
ở
Inđônêxia, dầu được dùng chữa bệnh lỵ, ỉa chảy, bệnh spru,
bệnh về tóc các tuyến.
|
|