EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
Cải
thìa Cải
thìa, Cải bẹ trắng, Cải trắng - Brassica
chinensis L., thuộc họ Cải - Brassicaceae. Mô
tả: Cây thảo sống 1 năm
hoặc 2 năm, cao 25-70cm, với 1,5m. Rễ không phình thành củ. Lá ở
gốc, to, màu xanh nhạt, gân giữa trắng, nạc; phiến hình bầu
dục nhẵn, nguyên hay có răng không rõ, men theo cuống, tới gốc nhưng
không tạo thành cánh; các lá ở trên hình giáo. Hoa màu vàng tươi
họp thành chùm ở ngọn; hoa dài 1-1,4cm, có 6 nhị. Quả cải dài
4-11cm, có mỏ; hạt tròn, đường kính 1-1,5mm, màu nâu tím. Ra hoa vào
mùa xuân. Có nhiều giống trồng hoặc thứ; có loại có lá sít
nhau tạo thành bắp dài (var. cylindrica) có loại có lá sít thành bắp tròn (var.
cephalata); có loại không bắp có ít lá sát nhau (var.
laxa). Bộ
phận dùng: Toàn cây - Herba
Brassicae Chinensis. Nơi
sống và thu hái: Loài của
Trung Quốc, được nhập trồng. Trước đây ở nước ta đã có
giống Cải Trung Kiên, Cải Nhật tân và Hà Nội; từ năm 1965-1966,
ta nhập các giống của Trung Quốc như Cải trắng Hồ Nam, Cải
trắng lá vàng, Cải trắng lá thẫm, Cải trắng tai ngựa, Cải
trắng Trạm Giang. Còn có Cải trắng lớn, cuống dài của Nam Kinh,
Hàng Châu, Giang tô. Cải đầu vụ đông, Cải lùn, Cải Vân dài
vv... Nhiệt độ thích hợp là 10-27oC. Có thể trồng quanh
năm, từ đồng bằng đến núi cao, trừ những tháng quá nóng.
Loại rau này ít nồng hơn cải bẹ xanh. Thành
phần hóa học: Cải thìa có
nhiều vitamin A, B, C. Lượng vitamin C của nó rất phong phú, đứng
vào bậc nhất trong các loại rau. Sau khi phơi khô, hàm lượng
vitamin C vẫn còn cao. Tính
vị, tác dụng: Cải thìa là
thực phẩm dưỡng sinh, ăn vào có thể lợi trường vị, thanh
nhiệt, lợi tiểu tiện và ngừa bệnh ngoài da. Cải thìa có tác
dụng chống scorbut, tạng khớp và làm tan sưng. Hạt Cải thìa kích
thích, làm dễ tiêu, nhuận tràng. Công
dụng, chỉ định và phối hợp:
Cây trồng để lấy lá làm rau xanh. Phần bắp phình lên màu
trắng, mềm, có thể dùng ăn sống như xà lách hay xào, nấu để
ăn. Cũng có thể hầm với các loại thịt hoặc muối dưa. Người
ta thường sử dụng Cải thìa: 1.
Làm thuốc thanh nhiệt: Người
bị bệnh nội nhiệt nặng thiếu tân dịch, môi khô ráo hay lưỡi
sinh cam, chân răng sưng thũng, kẽ răng chảy máu, họng khô cứng;
thường gọi là bệnh tân dịch không đủ, nội hoả bốc lên; mà
nguyên nhân là do thiếu vitamin C. Có thể dùng Cải thìa làm nguồn
cung cấp vitamin C sẽ giúp điều trị bệnh này. Nấu canh rau Cải
thìa ăn sẽ có tác dụng thanh hoả rất tốt. 2.
Nước ép Cải thìa có lợi cho
trẻ em trị nội nhiệt: Trẻ em bú sữa bò thường có bệnh
nội nhiệt, cũng là thiếu vitamin C. Như khoé mắt có nhử dính, ghèn
mắt dính chặt, mi mắt hoặc môi khô hồng, luôn luôn chúm môi
lại, thở, ngủ không được, khóc cả đêm. Chỉ cần lấy Cải
thìa dầm nát, cho nước sôi để nguội vào lọc lấy nước, sau
nấu sôi lên đợi âm ấm, đút cho uống hoặc đổ vào bình sữa
cho trẻ em mút. Sau 1 tuần, hiện tượng nội nhiệt mất dần. 3.
Trị bệnh hoại huyết: Dùng
Cải thìa tươi hoặc khô nấu ăn như rau tươi để đảm bảo dinh
dưỡng bình thường và phòng chống bệnh hoại huyết, nhất và đối
với người đi các tàu viễn dương xa đất liền nhiều ngày. Người
ta biết được điều này từ cách đây 700 năm. |
||