|
Thìa
là
Thìa
là, Thì là - Anethum graveolens L., thuộc họ Hoa tán - Apiaceae.
Mô
tả: Cây thảo sống hằng năm
có thân nhẵn cao 60-80cm hay hơn, khía rãnh dọc; có rễ trụ. Lá có
bẹ rất phát triển, phiến xẻ 3 lần lông chim, có các phiến
nhỏ hình sợi; các lá ở ngọn tiêu giảm, không có cuống. Cụm
hoa ở ngọn, trên thân và trên các cành, thành tán kép gồm 5-15 tán
nhỏ; các tán này mang 20-40 hoa màu vàng. Quả bế kép nằm trên
một cuống quả rẽ đôi; quả hình trứng có 10 cạnh mà 4 cái ở
mép nở dãn thành cánh dẹp.
Bộ
phận dùng: Quả - Fructus
Anethi Graveolentis.
Nơi
sống và thu hái: Thìa là mọc
hoang dại ở miền Nam châu Âu, một số nước Bắc Phi. Ta có
nhập trồng chủ yếu lấy cành lá làm gia vị.
Thành
phần hóa học: Trong lá và
quả đều có tinh dầu mà thành phần chủ yếu là limonen, carvon
(60%).
Tính
vị, tác dụng: Tinh dầu của
lá và quả có tính kích thích ăn ngon miệng và tiêu hoá. Quả Thìa
là có tính chất tương tự Hồi và Tiểu hồi, nên thường dùng làm
thuốc mạnh tỳ vị, làm dễ tiêu hoá, chống co thắt, thông kinh,
gây tiết sữa và lợi tiểu.
Công
dụng, chỉ định và phối hợp:
Lá Thìa là là rau gia vị quen thuộc, vừa tô điểm vừa làm nổi
vị món canh cá giấm, canh lươn, ốc; làm thơm ngon, lại át được
mùi tanh. Quả được dùng để chữa chứng khó tiêu, nấc, nuối hơi,
nôn mửa, đầy trướng, đau bụng, đau răng. Người ta dùng thuốc
hãm 1-2 thìa cà phê hạt Thìa là trong một lít nước sôi hoặc dùng
nước cất hạt 50-100ml trong ngày.
Còn
dùng làm thuốc trị viêm thận, sỏi bàng quang, Sỏi thận; người
ta dùng 1 muỗng canh hạt Thìa là, giã nát cho vào ly, chế nước sôi
vào hãm, chia làm 5-6 lần để uống trong ngày.
Cũng
dùng chữa xơ vữa động mạch, huyết áp cao, xơ cứng mạch não
dẫn tới nhức đầu; dùng liều như trên nhưng chỉ uống 2 lần,
liên tục trong nhiều ngày.
Khi
có triệu chứng khó ngủ hoặc bị kích thích nhiều quá, cũng có
thể uống trà Thìa là như trên trước khi ngủ. Có thể dùng lá tươi
để thay hạt.
|
|