|
Mui
Mui
hay Lăng trang - Prismatomeris tetrandra (Roxb.) K. Schum. (P.
javanica (Val.) Ridl.), thuộc họ Cà phê - Rabiaceae.
Mô
tả: Cây nhỏ cao 2-8m, phân nhánh nhiều và rất nhẵn. Lá mọc
đối, hình bầu dục ngọn giáo, chóp nhọn, gốc nhọn sắc, xám
nhạt hay nâu vàng vàng trên cả hai mặt, dai, dài 5-14cm, rộng
2-7cm; cuống lá dài 12-15mm, có rãnh ở trên. Hoa trắng, thơm, thành
chụm gân hình tán. Quả mọng hình cầu, đường kính 6mm, màu đen.
Cây
ra hoa tháng 1-6, có quả tháng 8-11.
Bộ
phận dùng: Rễ - Radix Prismatomeridis Tetrandrae. Gỗ cũng
được sử dụng.
Nơi
sống và thu hái: Loài phân bố ở Ấn Độ, Nam Trung Quốc, các
nước Ðông dương, bán đảo và quần đảo Malaixia. Ở nước ta,
cây thường mọc ở rừng ngập mặn từ Quảng Ninh vào tới Ðồng
Nai, Tây Ninh, An Giang.
Tính
vị, tác dụng: Vị hơi đắng, cay, tính bình; có tác dụng khư
ứ sinh tân, cường tráng gân cốt. Ở Campuchia, rễ được xem như
lợi tiêu hoá, làm tăng lực và gỗ có tác dụng lọc máu và bổ.
Công
dụng: Ở Campuchia, rễ được dùng để điều trị viêm phế
quản, cùng phối hợp với rễ cây Dừa, rễ cây Lá móng. Người
ta cho thuốc vào nồi, rồi thêm nhiều nước ngập thuốc, đem đun
sôi nửa giờ. Ngày đầu sắc uống 4-5 chén chia làm nhiều lần.
Ngày thứ hai, lại thêm nước như ngày đầu, lại sắc kỹ lấy
4-5 chén uống. Lại làm lần thứ ba, tiếp tục như vậy. Ngày
thứ tư thay thuốc mới, dùng uống cho đến khi khỏi bệnh.
Người
ta dùng rễ nấu nước uống thay trà. Lại còn dùng sắc lấy nước
uống hay ngâm rượu uống cho khỏe người.
Gỗ
được dùng nấu nước cho phụ nữ mới sinh uống.
Ở
Trung Quốc (Vân Nam), rễ được dùng trị phong thấp viêm nhức
khớp xương, viêm gan, các chứng bầm huyết và sỏi phổi.
|
|