|
Châu
thụ
Châu thụ - Gaultheria fragrantissima Wall., thuộc họ Đỗ quyên - Ericaceae.
Mô
tả:
Cây nhỏ cao 3m, phân nhánh nhiều; cành màu đỏ tía, không lông. Lá
có phiến bầu dục tròn hay thon, dài 4-6cm, rộng 1-2cm, mép khía răng,
có chấm mờ rải rác ở mặt dưới; gân phụ 5-6 cặp; cuống
5-10mm. Chùm hoa ở nách lá; hoa màu trắng hay vàng; tràng hình lục
lạc dài 5mm; nhị 10, bao phấn có 2 sừng; bầu có lông trắng.
Quả mọng tròn, đường kính 4-5mm, mang đài tồn tại, mập, xanh,
khi chín màu đỏ tím sẫm. Hạt nhiều, dài 1mm.
Hoa tháng 1-6,
quả tháng 8.
Bộ
phận dùng:
Cành lá - Ramulus Gaultheriae.
Nơi
sống và thu hái: Cây mọc ở vùng núi cao thuộc các tỉnh
Cao Bằng, Lào Cai, Vĩnh Phú tới Lâm Đồng. Thu hái cành lá vào mùa
có hoa quả; dùng tươi cất lấy tinh dầu hay phơi khô dùng dần.
Thành phần hoá
học:
Toàn cây, nhất là lá và vỏ bốc ra mùi methyl salicylat. Lá chứa
tới 1,25% tinh dầu. Trong lá còn có tanin, arbutin và gaultherin.
Tính
vị, tác dụng: Tinh dầu thơm có tác dụng kích thích,
lợi trung tiện, sát trùng. Nó gây co quắp và liệt hô hấp đối
với súc vật.
Công
dụng, chỉ định và phối hợp: Lá phơi khô dùng pha nước
uống thơm. Quả ăn được. Thường được dùng làm thuốc trị
thấp khớp, đau dây thần kinh, chân tay nhức mỏi. Có thể lấy lá
đun sôi ngâm rửa hoặc dùng tinh dầu để xoa bóp.
|
|