|
Chà
là biển
Chà
là biển, Cây cứt chuột - Phoenix paludosa Roxb., thuộc họ Cau - Arecaceae.
Mô
tả: Thân cao 4 hay 5m, có thể
tới 10m, đâm nhiều tược, phủ bởi những bẹ dạng lá. Lá dài
khoảng 2m (tới 3m) các phiến lông chim chẻ hai, trải ra và rất
nhọn, lá chét ở gốc dài và hẹp hơn. Cụm hoa là buồng có một
mo, mang nhánh cái dài hơn nhánh đực, hoa đực có 6 nhị; hoa cái có
3 lá noãn hơi dính nhau ở gốc. Quả mập hình trứng cao 1cm, có mũi
nhọn cứng, màu nâu đỏ, và gần như đen khi chín, chứa 1 hạt có
nội nhũ ở gốc.
Cây
ra hoa vào tháng 3-4, có quả chín tháng 6-8.
Bộ
phận dùng: Quả, chồi ngọn -
Fructus et Cacumen Phoenicis.
Nơi
sống và thu hái: Cây của vùng
biển nhiều nước châu Á, Ấn Độ, Thái Lan, Việt Nam. Ở nước
ta, nó là loài cây ngập mặn có thể cho chồi gốc mạnh, thường
gặp ở những doi đất bồi cao chỉ ngập nước triều vài mươi
lần trong năm.
Công
dụng, chỉ định và phối hợp:
Quả chín có nhiều bột ăn được. Ở đọt ngọn cây, vào
khoảng tháng 10-12, có con đuông (Đuông chà là) ấu trùng của
loại côn trùng Oryctes nasicornis
đem nướng ăn rất thơm ngon (mỗi đọt chỉ có 1 con). Với đặc
tính không bị hà và nắng mưa làm hư mục nên thân cây được dùng
làm đòn tay, sàn cầu.
|
|