Thông mộc

Thông mộc Cuồng ít gai - Aralia chinensis L., thuộc họ Nhân sâm - Araliaceae.

Mô tả: Cây nhỡ, cao 4-5m, không phân cành. Thân có ít gai. Lá lớn, kép lông chim 2-3 lần; lá chét mọc đối, phiến hình trứng, nguyên hay có ít răng ở đầu, có lông hung đỏ ở mặt dưới, chóp nhọn, gốc tròn. Hoa mọc thành tán tập hợp thành chuỳ lớn ở ngọn, thường rủ xuống, có một ít gai; hoa nhỏ; đài có 5 răng nhọn; tràng 5, mỏng như màng, nhị 5, bầu hạ có 5 ô. Quả đen hay nâu, tròn.

Ra hoa vào mùa thu - đông.  

Bộ phận dùng: Vỏ rễ hay vỏ cây - Cortex Radicis seu Cortex Araliae Chinensis.

Nơi sống và thu hái: Loài của Trung Quốc và Bắc Việt Nam. Thường gặp ở độ cao 200-300m trở lên trong rừng Lạng Sơn, Yên Bái, đến Lâm Đồng.

Thành phần hóa học: Hạt chứa 20% dầu.

Tính vị, tác dụng: Vị ngọt và hơi đắng, tính bình; có tác dụng khư phong lợi tiểu, tiêu viêm, giảm đau, hoạt huyết.

Công dụng, chỉ định và phối hợp: Thường dùng trị 1. Thấp khớp tạng khớp, đau lưng; 2. Viêm gan, hoàng đản, cổ trướng, đau thượng vị; 3. Viêm thận, phù thũng, đái đường, bạch đới; 4. Viêm hạch bạch huyết. Liều dùng 10-30g, dạng thuốc sắc. Người có thai phải cẩn thận khi dùng. Dùng ngoài trị đòn ngã tổn thương và viêm mủ da. Giã rễ cây tươi đắp ngoài.

Đơn thuốc:

1. Đau gai cột sống: Vỏ rễ Thông mộc tươi 30-60g, nấu với thịt lợn nạc dùng ăn. Hoặc nấu rễ lấy nước tắm rửa.

2. Đau vùng thượng vị, ung thư dạ dày, đái đường: Vỏ rễ Thông mộc 10-15g, sắc nước uống.

3. Vàng da, cổ trướng: Rễ Thông mộc 12g, thịt nạc lợn 120g. Nấu chín với nước và ăn.