Sảng cánh

Sảng cánh, Cước mộc, Chọc mọc - Sterculia alata Roxb. (Pterygota alata R. Br.). thuộc họ Trôm - Sterculiaceae.

Mô tả: Cây gỗ to tới 30m; nhánh non có lông. Lá đơn, hình trái xoan, gần như hình tam giác, có mũi ngắn, cụt, tròn hay hình tim ở gốc, dài 15cm và hơn, rộng 8-10cm, khi già nhẵn, có 5-7 gân gốc; cuống yếu, 6-8cm; lá kèm có lông, dài 9mm. Hoa màu hung, xếp thành chùm ở ngọn và ở nách lá, không phân nhánh, dài 8-10cm. Quả đại 4-5, có cuống, hoá gỗ, có đường kính tới 10cm. Hạt nhiều, thuôn, dẹp, có cánh, dài 7cm, rộng 3cm.

Hoa mùa xuân (tháng 3), quả tháng 7-8.

Bộ phận dùng: Hạt - Semen Sterculiae Alatae.

Nơi sống và thu hái: Loài của Ấn Độ, Trung Quốc, Lào, Việt Nam. Ở nước ta, cây mọc trong rừng thường xanh ở độ cao 200-800m ở Nghệ An, Hà Tĩnh tới Gia Lai, Đồng Nai.

Tính vị, tác dụng: Hạt khi ngâm nước sẽ cho nhiều chất nhầy; chúng có tính gây mê.

Công dụng: Ở Ấn Độ, có nơi người ta dùng hạt thay cho thuốc phiện.

Còn ở vùng Tây Nguyên, đồng bào dân tộc vẫn dùng ăn, mặc dầu chúng gây cảm giác kiến bò và gây ngủ. Các loài động vật cũng thích ăn loại hạt này.