Hoàng đằng lá to

Hoàng đằng lá to, Sâm hai sóng - Cyclea bicristata (Griff.) Diels, thuộc họ Tiết dê - Menispermaceae.

Mô tả: Dây leo cao đến 8m; thân to cỡ 1cm, ở gốc rộng đến 8mm. Lá có phiến hình tim, to 12x1cm, láng ở mặt trên; gân phụ tạo thành mạng dây, mịn ở mặt dưới, gân gốc 7; cuống dài 5cm. Cụm hoa ở những nhánh già, hoa đơn tính, hoa đực có đài dính, không cánh; bao phấn 4-5 trên một đĩa, hoa cái có cánh hoa cao bằng nửa lá đài. Quả hạch tròn, to cỡ 4-5 mm, nhân có u nần.

Bộ phận dùng: Thân cây - Caulis Cycleae Bicristatae.

Nơi sống và thu hái: Chỉ mới gặp ở một số nơi như Bảo Lộc (Lâm Đồng), Đức Linh (Bình Thuận), cùng điều kiện sống như cây Vằng đắng. Có thể thu hái cây quanh năm; thái nhỏ phơi khô như Hoàng đẳng.

Thành phần hóa học: Đã xác định có alcaloid, trong đó chủ yếu là berberin, có hàm lượng 0,9-1,1%. Ở loài Cyclea burmanii Miers của Ấn Độ, trong rễ có các alcaloid d-tetrandrin, dl-tetrandrin, d-isochondrodendrin.

Tính vị, tác dụng: Tương tự như Hoàng đằng.

Công dụng, chỉ định và phối hợp: Nhân dân địa phương ở Đức Linh lấy về thay thế Hoàng đằng và cũng gọi nó là Hoàng đằng, làm thuốc chữa bệnh kiết lỵ, ỉa chảy, sốt rét và cảm sốt.

Cũng cần lưu ý là một loài khác òung chi là Cyclea burmanii Miers (C. peltata Hook. F. et Th.) có rễ được dùng ở Ấn Độ để chữa nhiều bệnh như vàng da, đau dạ dày, sốt, và hen suyễn.